Değerli veliler okullar açıldı. Bu toplumda hemen hemen hepimizin ilk ve ortaokula giden (7-11 yaş) ya çocukları vardır. Ya da torunları vardır. Bu nedenle sizlere bu dönem çocuklarının psikososyal gelişimleri hakkında bilgi vermek istiyorum.
\r\n\r\nBu dönem çocukları cinsiyetle ilgili konulardan hoşlanmazlar ve kendilerini oyuna, okula, ders çalışmaya, arkadaş ilişkilerine yönelterek bir şeyler yapma ve başarılı olmaya yönelirler. Çocuklar derslerine çalıp başarılı oldukça çevrelerindeki yetişkinler ve öğretmenleri tarafından takdir edilirse, ödüllendirilirse, beğeni duygusu yaşatılırsa, kısacası çocuğun yaptı olumlu davranışlar ve başarılar dikkate alınırsa çocukta çalışma ve başarılı olmaya güdüsü gelişecek ve çocuk ben başarılıyım duygusuna kapılarak özgüvenini sağlayacaktır. Fakat öğrencinin başarıları görmezden gelinirse, takdir edilmezse, beğeni duygusundan mahrum bırakılırsa, çocukta aşağılık duygusu gelişecektir. Bu aşağılık duygusu ise çocuğun içe kanmasına, görev ve sorumluluklardan kaçınmasına, güvensizliğin hakim olduğu bir benlik ağlısının oluşmasına neden olacaktır.
\r\n\r\nOkulöncesi dönemdeki enerji 7-11 yaş arasında tamamen öğrenme ve yapmaya yönelmiştir. Daha çok yetişkinlere yönelik olarak geliştirilen taklit ve kıyaslamalar bu dönemde kendi hemcinsinden olan akranlarına yönelmeye başlar. Böylece çocuk akranları arasında en iyisi olmak, en başarılısı olmak için çalışma duygusu geliştirir. Çocuğun doyurulmaz merak ve enerjileri okuldaki akranları ve sosyal çevresini tanıma ve bu ilişkilerde başarılı olma amacıyla kullanılır.
\r\n\r\nÇocukların 7-11 yaş arasında bedensel gelişimi bir önceki döneme göre yavaşlar, sosyal ve cinsel roller daha belirgin bir şekilde algılanmaya başlar. Erikson kişinin ileriki hayatındaki çalışkanlığı ve çalışmaya karşı geliştirdiği tutumların bu dönemde oluştuğunu ve beslendiğini söyler. Bu nedenle çocuklarımızın ileriki yaşamlarında çalışkan olması, toplum hayatında başarılı olmasını istiyorsak bu dönemde mümkün olduğu kadarı ile desteklenmesi gerekmektedir.
\r\n\r\nBu dönem çocukları yetişkinlerin yaptığı işleri nasıl yaptıklarını merak ederler ve meraklarını gidermek için bazen yetişkinler gözetiminde bazen de gizlice o işleri kendileri yapmaya çalışırlar. Bu nedenle anne-baba ve öğretmenlerin çocukların merak ve isteklerini destekleyici etkinlikler yapması çocukları acısından yararlı olacaktır.
\r\n\r\nYazımın sonunda şu uyarımı tekrarlamak istiyorum. Bu dönemin en büyük problemi başarısızlık ve yetersizlik duygusudur. Çocuklarımızın bu duyguyu yaşamamaları, çalışma ve başarılı olmaya karşı güdülenmeleri, olumlu benlik algısı geliştirebilmeleri için elimizden geldiği kadar başarılarını takdir edelim, imkanlarımız ölçüsünde mutlaka ödüllendirelim.
\r\n\r\n\r\n\r\n
01.10.2014
\r\n\r\nMustafa AKYOL
\r\n\r\nEğitim Psikoloğu
\r\n\r\nEğitim Bilimleri Uzmanı
\r\n