Özellikle 2-12 yaş dönemindeki çocuklarda ortaya çıkan kemik veya uzuv ağrıları halk arasında genellikle “büyüme ağrıları” olarak tanımlansa da, bacaklarda görülen her ağrı büyüme ağrısı olmuyor. Acıbadem Adana Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Erhan Serin, gün boyu ağrıdan şikayet edilen, yürümede ve hareket etmede zorluk yaşanan, ağrıya kızarıklık ve şişliğin eşlik ettiği durumlarda mutlaka bir uzmana başvurmak gerektiğine dikkat çekiyor.
Doğduğumuzda küçük olan kemiklerimiz büyüme plağı veya epifiz plağı olarak tanımlanan bölgelerden uzayarak normal boyutlarına ulaşıyor. Kollarımız daha çok omuz ve el bileği bölgesinden, bacaklarımız ise ağırlıklı olarak diz bölgesinden uzuyor. Bu bölgelerde görülen ağrılar halk arasında genellikle büyüme ağrısı olarak düşünülse de, bu her zaman doğru olmuyor. Acıbadem Adana Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Erhan Serin, büyüme ağrılarının daha çok dizin üst ve alt tarafındaki kısımlardaki kaslarda ortaya çıktığını hatırlatarak, 2-12 yaş arasında çocukları olan ebeveynlerin bu konuda dikkatli olmaları gerektiği söylüyor.
BÜYÜME AĞRISI AKŞAM DİNLENİNCE GEÇİYOR
Büyüme ağrısı olarak adlandırılan ağrıların kız ve erkek çocuklarda hemen hemen eşit oranda görüldüğünü söyleyen Prof. Dr. Erhan Serin, ağrıların genellikle 12–13 yaşlarına kadar devam ettiğini ve sonradan kaybolduğunu anlatıyor. Ağrıların ortaya çıkmasındaki en önemli faktörün, kemiğin büyüme hızından daha çok çevresindeki kas, tendon ve bağlar gibi yumuşak dokulardaki zorlanmalar ve gerilmeler sonrasında oluşan ödem olduğunu belirten Prof. Dr. Erhan Serin, sözlerine şöyle devam ediyor: “Çocuklar genellikle gündüz yaptıkları aktiviteler sonrasında akşama doğru veya geceleri ağrıdan yakınıyor. Ancak, sabah olduğunda genellikle şikayetleri geçmiş oluyor. Bu ağrıların aşırı efor sonrasında da arttığı gözleniyor.” Daha çok dizin üst ve alt tarafındaki kısımlarda bulunan kaslarda ortaya çıkan büyüme ağrılarının dinlenme, masaj ya da basit ağrı kesicilerden yarar görebildiğini belirten, Prof. Dr. Erhan Serin, bu uygulamalardan sonuç alınmadığı, gün boyu süren ağrı, şişlik, kızarıklık ve yürümede zorluk gibi sıkıntıların devam etmesi durumunda çocukların bir uzman tarafından değerlendirilmesi gerektiğine işaret ediyor.
BÜYÜME AĞRISIYLA KARIŞTIRILAN 5 HASTALIK
Prof. Dr. Erhan Serin, büyüme ağrıları ile karıştırılan önemli hastalıkları şöyle sıralıyor:
1- Travmalar: Çocukların düşme veya darbeye maruz kalması sonucu oluşan travmalarda, ağrı, şişlik, morluk, hassasiyet ve hareket kısıtlılığı gibi belirtilere rastlanıyor. Travmalarda, büyüme ağrılarından farklı olarak, bölgesel ağrı yaşanıyor ve beraberinde morluk ile şişlik görülüyor. Büyüme ağrılarında ise çocuklar daha çok her iki bacağındaki kasların üzerindeki ağrıdan şikayet ediyor. Ayrıca büyüme ağrıları sabah ortadan kalkıyor.
2- Kemik ve eklem enfeksiyonları: Erişkinlere göre çocuklarda daha sık görülen kemik ve eklem enfeksiyonlarında tablo büyüme ağrılarına göre çok daha şiddetli seyrediyor. Hem ağrı daha şiddetli yaşanıyor, hem de çocukların genel sağlık durumuları kötüleştiriyor. Enfeksiyonlarda, şiddetli ağrıya ateş, üşüme, titreme, şişlik, kızarıklık, lokal veya genel ısı artışı, hareket kısıtlılığı ve yürümede zorluk gibi belirtiler de ekleniyor. Ayrıca sistemik enfeksiyonlarda da yaygın olarak kemik ve eklem ağrıları görülebiliyor.
3- Çocukluk çağı tümörleri: Çocukluk çağında görülen iyi veya kötü huylu kemik tümörlerinin, uzun kemiklere ve özellikle de bacaklardaki uzun kemiklere daha fazla yerleştiği görülüyor. İyi huylu kemik tümörleri çocuğun gelişimiyle birlikte belirli bir büyüklüğe ulaşıyor. Ekleme yakın yerlere yerleşmiş tümörler ise kaslara ve tendonlara yaptığı baskı sonucu büyüme ağrılarına benzer ağrılar ortaya çıkarabiliyor. Ancak, iyi huylu kemik tümörlerinde ağrı hareket veya temasla ortaya çıkarken kötü huylu tümörlerde ağrı süreklilik arz ediyor.
4- Kan hastalıkları ve lösemi: Büyüme ağrılarıyla karıştırılabilen sorunlardan biri de kan hastalıkları ve lösemi. Kemiklerin de etkilendiği bu hastalıklarda hiç durmayan sürekli ağrı yaşanıyor. Kan hastalıkları arasında kanamanın durmamasıyla tanınan hemofilide tabloya şişlik ve morluk eşlik edebiliyor. Lösemide de çocuk sürekli ve dinlenmeyle geçmeyen ağrı yaşıyor.
5- Romatizmal hastalıklar: Son yıllarda çocuklarda artış gösteren romatizmal hastalıklar yine sıklıkla eklemlerde ağrı ile ortaya çıkıyor. Çocuklardaki romatizmal ağrılar hem uzun sürüyor, hem de şiddetli yaşanıyor. Kas yorgunluğu, ateş ve ağız bölgesinde de aft görülmesi romatizmaya işaret ediyor.
YORUMLAR