Yaz aylarında artan sıcaklıklar pek çok hastalığının tetiklenmesine neden oluyor. Kalbin çalışmasını da olumsuz etkileyen aşırı sıcaklar, kalp ritmini bozarak bazen hayati risklerin oluşmasına da yol açabiliyor. Sıcakların 40 dereceyi açtığı bu bunaltıcı günlerde özellikle kalp hastalarının kendilerine dikkat etmesi gerektiğini söyleyen Acıbadem Adana Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Kemal Batur, özellikle ritim bozukluğu hakkında merak edilen 9 önemli soruyu yanıtlıyor.
1. KALP RİTİM BOZUKLUĞU NEDİR?
İnsan kalp hızının istirahat halinde dakikada 60-100 atım arasında olduğunu belirten Prof. Dr. Mustafa Kemal Batur, alt limit olan 50 atımın da normal sınırlar içerisinde kabul edildiğini belirtiyor. Kalp hızı bu sınırları aşıyor veya atım düzeni normal seyrinin dışına çıkıyorsa kalp ritim bozukluğundanbahsediliyor.
2. NE ZAMAN KALP RİTİM SORUNU VARLIĞINDAN ŞÜPHELENMELİDİR?
Nabız hızı dakikada 50 altına düşüyor veya 100 üzerine çıkıyorsa hastada ritim sorunu varlığından bahsedilir. Nabzı düşük olanlar genellikle kalbinin çok güçlü ve yavaş attığını, hızlı olanlar ise çarpıntı hissettiklerini belirtir. Kilosu az olan hastalar elini kalbinin üzerine koyduğunda veya sol tarafına yattıklarında bu hızlı atımları hisseder.
Nabzı yavaş olanlar zaman zaman başdönmesi, halsizlik veya baygınlık hissederken, hızlı olanlar göğsünde kuş kanadı çırpması, bazen kalp göğsünden çıkacak hissi yaşar. Kalbin atımında düzensizlik yaşayanlar ise kalbim ağzıma gelecek ya da kalbim duracakmış gibi ifadeler kullanırlar. Bu durum, bazen insanların ölecekmiş hissi yaşamasına yol açar ve sıklıkla panik atakgeçirmelerine neden olabilir.Bazen ritim sorunlarına bağlı emboliolarak tanımladığımız pıhtı oluşumunun değişik organlara atmasına bağlı görme kaybı, felç, organ veya el ve ayaklarda kangrene neden olabilen sorunlar ilk bulgu olarak karşımıza çıkabilir.Yine bir kısım ritim sorunları tamamen insanın bilincini kaybetmesine yolaçabilir ve bu durum bayılma daha da önemlisi ani ölüm ile sonuçlanabilir.
3. RİTİM SORUNLARINA NELER SEBEP OLUR?
Ritim sorunlarına kalpten bağımsız sorun ve hastalıklar veya kalbi ilgilendiren hastalıklar neden olabilir.Kalpten bağımsız olan sorunlar arasında enfeksiyon ve/veya ateş varlığı, kansızlık, kalp ritmini etkileyebilen ilaçlar, kafein içeren içecekler, stres, panik atak, tiroit veya hormon bozuklukları yer alır. Doğuştan gelen kalp hastalıkları, kalp kapak problemleri, kalp damar hastalıkları, kalp kası hastalıkları, kalbin uyarı ve ileti sisteminin hastalıkları ise kalbe bağlı ritim sorunlarının nedenleri arasında sayılabilir.
5. RİTİM BOZUKLUKLARINDAN KORUNMAK MÜMKÜN MÜDÜR?
Ritim bozukluklarından korunmak, bu sorunlara sebep olabilecek dış etkenleri ortadan kaldırmak için basit ama etkili önlemler olduğunu belirten Prof. Dr. Batur, örnek olarak çarpıntı yakınması olan birisinin kahve içmesinin doğru olmadığını belirtiyor. Enerji içeceklerinin yanı sıra solunum yolu hastalıklarında ve kanser tedavisinde kullanılan bazı ilaçların ciddi kalp ritim sorunlarına yolaçabiliyor.
Tiroithastalıklarında kullanılan hormon veya ilaçların uygun dozlarda kullanılmaması da benzer sorunlara davetiye çıkarıyor. Doktor kontrolünde dikkatlice kullanılan ilaçlarla ritim sorunlarından korunmak mümkün oluyor.Uzman kontrolünde kalp damar hastalıkları, kalp kası hastalıkları, kalp kapak hastalıkları gibi yapısal kalp hastalıklarının uygun tedavisi, sağlıklı beslenme, kan basıncının düzenli kontrolü ile re ritim sorunlarından korunmak mümkün hale geliyor.
6. KALP RİTİM SORUNLARI NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Kalp ritim bozukluklarının tedavisinde üç aşama vardır. İlk aşamada yukarıda bahsedilen ritim sorunlarına yolaçabilecek kalp dışı ve kalbi ilgilendiren faktörlere yönelmeli, mümkünse bu faktörler elimine edilmeli veya tedavi edilmelidir.
İkinci aşamada ritim sorunlarına yönelik ilaçlar ile bu ritim bozuklukları baskılanır, ortadan kaldırılır ve/veya ritim sorunlarına bağlı oluşabilecek ikincil sorunlara yönelik ilaç tedavisi başlanır. Bunlardan en önemlilerinden birisi kalpte ritim sorununa bağlı oluşabilecek pıhtıya karşı yapılan mücadeledir ve genellikle kuvvetli kan sulandırıcı tabir ettiğimiz ilaçlar kullanılır.
Üçüncü aşama direk kalbin uyarı ve ileti sistem bozukluklarına karşı yapılan tedavilerdir. Kalp hızı çok yavaşsa bazen kalp pili kullanılır. Yine hastada ani ölüme yolaçabilecek kalp ritim sorunları varlığında veya bazen korumak amacıyla şok özelliği olan kalp pilleri kullanılır. Yine elektrofizyolojik çalışma denilen yöntemle tıpkı anjioya benzer teknikle kalbin elektriksel sorunlarını ortaya koymak gerekebilir ve ablasyon denilen tedavi yöntemi ile bu elektriksel sorunlar radyo frekans dalgasıyla ısıtılarak veya dondurularak tedavi edilir.
7. İLAÇ DIŞI TEDAVİLER ETKİLİ MİDİR?
Elbette. Ritim sorunlarında günümüzde geliştirilen birçok tedavi yönteminde başarı oranı yüzde 80 ile yüzde 95 arasındadır. Bu da oldukça etkili yöntemler olduğunu gösteriyor.
8. İLAÇ DIŞI TEDAVİLERİN RİSKLERİ NELER?
Ritim sorunlarının cinsine bağlı olmakla birlikte büyük çoğunluğu oluşturan türlerinde yapılan ablasyon tedavisinin riski günümüzde klasik bir koroner anjiyonun riski ile karşılaştırdığımızda daha fazla değildir. Atrialfibrilasyonablasyonu ise dondurularakablasyon tekniği ile çok daha güvenli hale gelmiştir. Zaten yapılacak işlem hastanın bireysel özelliklerine ve ritim sorununun türüne göre seçilir.
9. İLAÇ DIŞI TEDAVİLERİN AVANTAJLARI NELERDİR?
Ablasyon tedavisi ritim sorunlarının önemli oranında yüksek başarı ile tedavi edildiği için birçok hastada ilaç kullanımına son verilir. Bazı türlerde ise ilaç kullanımını azaltmış oluruz. Dolayısıyla uzun dönemde bu ilaçların yan etkilerini görmeyiz. Yine tedavi sonrası hastalar sıklıkla yaşadıkları psikolojik sorunlardan kurtulur. Ayrıca bazı ritim sorunlarının yolaçtığı baş dönmesi, bayılma, kalp yetmezliği gibi sorunlar tedavi edilmiş olunur.
YORUMLAR